Çocuğunuza Sınır Koymakta Zorlanıyor musunuz?

Kural tanımayan çocukların anne-babaları şu soruyla karşılaşır; ‘’Neden bazı çocuklar sorun yaratmazken bizim çocuğumuz sorun yaratıyor?’’

Her insanda davranış ödüllendirilerek pekişir. Çocuklarda da iyi ya da kötü davranış pekiştirilir ve çoğu zaman aile farkında olmadan kötü davranışı ödüllendirir. Örneğin; Ayşe okula gitmemek için ağlıyor, kendini yerlere atıyor ve siz kıyamayıp bir seferlik diye düşünüp onu okula götürmezseniz bu davranış çocukta pekişir ve bu davranışı tekrarlama olasılığı çok yüksektir.

Ebeveynlerin kuralları katı olmalıdır fakat katı olduğu kadar saygılı da olmalıdır. Kurallar ne çok geniş ne de çok kısıtlayıcı olmalıdır. Açık ve net belirlenmiş sınırlarınız olmalı ve bu sınırlar içerisinde çocuklara seçme hakkı ve özgürlük sunmalısınız. Bu yaklaşım ile çocuklar kendi problemlerini çözebilirler ve problemi birlikte karşılıklı saygı ile çözdüğünüzü göreceksiniz. Çocuklara seçimlere sunun ve bu seçimlerin sonuçlarını öğrenmelerine izin verin.

Örnek: İki kardeş çizgi film kanalı için kavga ediyor. Her ikisi de farklı kanalı izlemek istiyor. Bu sırada ebeveynlerden birinin duruma müdahale etmesi gerekir. Bu konuyu sakince konuşup çözüme bağlamayı istediğini dile getirdiğinde her iki çocukta konuyu konuşmak için hazır olacaktır. Bu konuyu nasıl çözebiliriz? Diye sorduğunuzda her iki çocukta kendini savunacaktır bu durumda çocuklarınıza iki ya da daha fazla seçenek sunarak hangisini uygulamak istediklerini sorun ve onları aynı seçeneği seçmelerine teşvik edin (ortak bir karar da anlaşacaklardır). Daha sonra onları sözleriniz ile ödüllendirin (Aferin çocuklar sakince çözebileceğinizi biliyordum gibi). Son olarak, yaptıkları seçimi uygulamazlar ise hangi durum ile karşılaşacaklarını onlara anlatın (Tekrar bu konu yüzünden anlaşmazlık çıkarsa televizyonu kapatmak zorunda kalırım). Yeni bir tartışma çıkarsa, ebeveyn televizyonu kapatmalıdır çünkü çocuklar yaptıkları seçimin sonuçlarını öğrenmelidirler. Bu örnekte, anne sakin bir şekilde çocuklarına açık bir mesaj vermiştir ve problemi iş birliği ile çözmüşlerdir.

Yine sınırlar konusunda anne babanın tutarlı olması oldukça önemlidir. Sınırlarınız katımı yoksa belli belirsiz mi? Katı sınırlarınızın olması demek çocuğa söylediklerinizi eylemleriniz ile desteklemektir. Bu sayede çocuklar sözlerimize dikkat edip, onları ciddiye alırlar ve bizimle iş birliği yapmayı öğrenirler. Katı sınırlarınız için etkili sözlü mesaj ve hareketlerinizde ki etkili mesajları kullanın.

          Katı sınırlar çocuğunuz ile işbirliği yapabilmenin en kolay yoludur.

                                                                                 Psikolog Saynur İçyüz