Öfke ve Öfke Kontrolü

Öfke Nedir?

Öfke, engelleme, incinme veya gözdağı karşısında gösterilen saldırganlık tepkisidir. Öfke saldırganlığa dönüşmediği sürece ve uygun ifade edildiğinde, son derece sağlıklı bir duygudur. Sevinç, heyecan ya da endişe gibi normal ve ruhumuzda olması gereken bir duygudur. Öfke gerçek veya hayali bir zarar görme endişesinden ortaya çıkabilir. Öfke kontrolden çıkıp, sosyal hayatı olumsuz etkilediğinde, kişinin öfke kontrolü eğitimine ihtiyacı vardır. Öfkede ana sıkıntı, öfkenin varlığı değil, kontrol edilmemesi ve iç dünyamızda bizi öfkelendiren konuları tanımlayamamızdan kaynaklanır.

Hiçbir insan öfkeli olarak dünyaya gelmez. Yaşadıklarını sağlıklı bir şekilde dışarı vurmadığı, onu öfkelendiren sebepler ortadan kalkmadığı takdirde, zamanla içinde yüksek düzeyde öfke birikebilmektedir. Kişinin hayal ettikleri ile yaşantısı arasındaki fark ne kadar büyük olursa, ruhunda o kadar yoğun öfke birikimi olabilir. Bu durum ise yaşadığı olaylara karşı tolerans gösterme gücünü olumsuz etkiler. İçinde yoğun öfke duygusu olan kişi, ufak sebeplerden yoğun öfke patlaması yaşayabilmektedir. Ayrıca öfke duygusunun yoğun yaşanmasında, kişinin çevresini algılama biçimi ile de yakından alakalıdır, örneğin, insanların kendini değersiz gördüğünü düşünen bir kişi, yapılan küçük bir eleştiriyi, şahsına karşı büyük bir saldırı olarak algılıyabilmektedir. Bu bağlamda öz güven eksikliği olan kişiler, daha sık öfkelenebilirler.

Öfke Kontrolü Eğitimi

Novaco 1973'de yapmış olduğu çalışmasından elde ettiği sonuçlara dayanarak, öfkeyle başa çıkma eğitiminde üç aşamanın bulunduğunu belirtmiştir.

Bu aşamalar

Bilişsel Hazırlık Aşaması

Danışanın öfke yaşantılarının sıklığını ve yoğunluğunu izleyebileceğini bir öfke güncesi tutmasıyla tamamlanır.

Beceri Kazandırma Aşaması

Bilişsel-Davranışcı başa çıkma becerileri bireye bu aşamada kazandırılır. Bireye, öfke duygusuyla başa çıkmada, danışman tarafından farklı yollar önerilir. Bu aşamada, öfke tanımlanarak ortaya konulduktan sonra, öğrenmiş olduğu yeni becerileri kullanması beklenir.

Uygulama Eğitimi Aşaması

Danışana öğretilen uygun baş etme becerileri danışma ortamında iyice prova edildikten sonra, danışanın bunları normal günlük yaşamda ve doğal ortamlarda uygulaması beklenir ve danışan bunun için cesaretlendirilebilir.

Öfkenin denetim altına alınması çalışmalarında yer alacak uygulamalar ve kazandırılıacak beceriler ise altı önemli süreci içermektedir. Bunlar,

1. Öfke yaşantısının sıklığı, yoğunluğu ve davranışı başlatan durumsal başlatıcıların tanınması

2. Kendini ayarlama becerisi temel olacak biçimde öfkeyi uyaran bir uygulama planının hazırlanması

3. Aşamalı-sıralı kas gevşetme alıştırmalarının, nefes düzenleme odaklı gevşeme

Eğer öfke kontrolü konusunda bir sorun yaşıyorsanız, mutlaka bir uzmandan yardım alınız. Dilerseniz bize, 0505 767 58 85 nolu numaradan ulaşabilirsiniz.

Uzman Pedagog

Elda Tatlı