Çocuklara Uygulanan Psikolojik Testler ve Uygulanma Amacı

Çocukları sağlıklı bir şekilde gözlemlemek ve gelişimlerini takip edebilmek için çocuk ya da yetişkin danışanları psikolojik değerlendirme yapabilme becerisi ve yetkinliği kazandırmayı amaçlamaktadır. Çocukların zihinsel ve bedensel gelişimleri kimi zaman yaşıtlarına göre farklılıklar gösterir. Bu farklılara ulaşmak, çocukların zihinsel, duygusal, sosyal, dil ve psikomotor gelişimlerini değerlendirmek, kişiliklerini, becerilerini, davranışlarını standart koşullar altında gözlemleyip tanımlamak amacıyla psikologlar çeşitli testler uygular. Bu testler sonucu elde edilen puanlar ve değerlendirmeler ile çocukların zekâ düzeyleri, gelişim özellikleri becerileri ve yetenekleri belirlenir.

Gelişim Testleri

Ankara Gelişim Tarama Envanteri:

Ankara Gelişim Tarama Envanteri 0-6 yaş aralığındaki çocukların zihinsel gelişimlerinin yaşına göre ne düzeyde olduklarını tespit etmek amacıyla kullanılan testlerden bir tanesidir. Toplam 154 maddeden ve 4 alt testten oluşur.

Dil Bilişsel,

Sosyal Beceri-Öz bakım,

İnce Motor

Kaba Motor

Çocuğun gelişimi hakkında doğru bilgilere ulaşmayı sağlayan kapsamlı bir testtir.

Peabody Resim Kelime Testi :

Çocuğun dil gelişimini ölçmek amacıyla uygulanan bir testtir. Her kartta sekiz resmin bulunduğu 100 karttan oluşmaktadır. Maddelere verilecek cevaplarda süre sınırı yoktur.

KÖY: 2,4 yaştan 12,10 aya kadar

GECEKONDU: 3 yaştan 11,10 aya kadar

ŞEHİR: 2,6ay dan 11,3 aya kadar uygulanır.

  Gesell Gelişim Figürleri Testi :

Görsel algı gelişimini ölçen performans testidir. 9 geometrik şekil bulunur. 1-7 yaş arası çocuklara uygulanır. Kolaydan zora doğru sıralanmış 9 şekilden ibarettir. Her yaşın seviyesine göre düzenlenmiştir. Test uygulanırken zaman sınırlaması yapılmamaktadır. Çocuğun silgi kullanmasına izin verilmemektedir. Başarabildiği item çocuğun zihin yaşını verir. Bu test sonucuna dayanarak çocukta ortalama zekâ bölümü hesaplanır.

Metropolitan Okul Olgunluğu Testi (4-6yaş) :

Çocukların okula, okulun gerektirdiği kurallara ve öğrenmeye hazır olup olmadığını saptamak amacıyla yapılan bir testtir. Okula hazırlanırken olması gereken fizyolojik, çevresel ve zihinsel faktörleri değerlendirmekte kullanılır.

Metropolitan Okul Olgunluğu Testi; Kelime Anlama, Cümleler, Genel Bilgi, Eşleştirme, Sayılar, Kopya Etme gibi 6 alt test ve toplam 100 maddeden oluşur.

Testin sonucunda, çocuğunuzun okul için gereken olgunluğa ne ölçüde hazır olduğu ve düzeyiyle ilgili sağlıklı veriler elde edilir.

Metropolitan Okul Olgunluğu Testi okula gidecek çocukların psikolojik olarak okula hazır olup olmadıklarını ölçer.

Metropolitan okul olgunluğu testi, okula yeni başlayan birinci sınıf çocuklarının yönergeleri anlamaya hazırlıklı olmalarını sağlayacak olan özellikleri ve başarılarını ölçmek üzere hazırlanmıştır. Her alt test uzman kişi tarafından sözlü olarak verilen yönergeye göre çocuğun işaretleyeceği ve kopya edeceği resimlerden meydana gelmiştir (Oktay 1983). Bu testin hem grup hem de bireysel olarak uygulaması mümkündür. Beş-altı yaş arası çocuklara uygulanan bu testin süresi yaklaşık 24 dakikadır. Test soru formu ve kayıt formundan oluşmaktadır. Uygulayıcının verdiği yönergeler doğrultusunda çocuğun testi yanıtlaması istenir (Wifred 1993). Çocukları anaokulun sonunda veya birinci sınıfın başlangıcında değerlendirmek için hazırlanan ve on altı sayfadan oluşan bu test, altı ayrı alt testten oluşmaktadır.

Dikkat Algı Testleri

D2 Dikkat Testi

Dikkat, zihinsel ve psikolojik düşüncenin daraltılmış bir alana yöneltilmesidir.

Dikkat’te üç özellik vardır;

Dikkatin toplanması

Dikkatin yoğunlaştırılması

Dikkatin sürdürülmesi

Öğrenci, bu üç alanın hangisinde problem yaşamaktadır. Bunun tespiti önemlidir.

Kaygı, dikkati etkiler.  Bu nedenle öğrenciye; ‘Süreklilik-Durumluluk Kaygı Ölçeği’ veya ‘Sınav Kaygısı Envanteri’ uygulanabilir.

 “Çocuk çok çalışıyor; ama sınav esnasında her şeyi unutuyor!”

Motivasyon eksikliğinden dolayı dikkat eksikliği oluşuyorsa rehberlik servisi bu konuda yardımcı olabilir.

Dikkat eksikliği sorunu nörobiyolojik sorundan kaynaklı ise psikiyatriste yönlendirilmelidir.

D2 testi seçici dikkat ve psiko-motor hızı ölçen bir dikkat testidir.

9-60 yaş arasına uygulanabilir.

Bireysel ve grup olarak uygulanması mümkündür.

Testte toplam 14 satır, her satırda 47 adet harf, toplamda 658 item bulunmaktadır.

(“d” ve “p” harflerinin 3 farklı işaretli biçimi yer almaktadır. Bunlar harflerin üstünde, altında, üstünde ve altında olmak üzere yer alır).

Bender Gestalt Görsel Motor Algılama Testi :

Bu test, çocuklarda görsel motor işlevini görmek için gelişimsel bir test olarak kullanılarak hem yetişkin, hem de çocuklarda geriliği, regresyonu, fonksiyon kaybını ve organik beyin hasarlarını saptamaya ve özellikle regresyon vakalarında da kişilik sapmalarını bulmaya ışık tutmaktadır (zekâ geriliği, afazi, çeşitli organik beyin hasarları, psikozlar, gerçek olmayan hastalanmalar gibi). 

Ölçek Türü: Performans testidir.  Grup olarak uygulamaya müsaittir. 

Kimlere Uygulanabilir:  5 yıl 6 ay ile 10 yıl 11 ay arasındaki çocuklara uygulanabilir.

Benton Görsel Bellek Testi :

Görsel – mekansal belleğin ölçülmek istendiği durumlarda kullanılan bir testtir. Benton Görsel Bellek Testi, şekil belleğini anlık ve gecikmeli olarak değerlendirebilmekte; bunun da ötesinde, görsel belleği, görsel algılama ve motor yeteneklerden ayırt edebilmektedir. Test ülkemizde, farklı gelişim özelliklerinden gelen sağlıklı bireyleri ve çeşitli klinik örneklemleri içeren araştırmalarda kullanılmıştır.

8 yaş ve üzeri bireylere uygulanabilir. Uygulama süresi 5 dakikadır.

Frostig Görsel Algılama Testi :

Görsel algı, görsel uyaranları tanıma, ayırt etme ve daha önceki deneyimlerle ilişkili olarak yorumlama yeteneğine denir.

Görsel algılamadaki yetenekleri sayesinde çocuklar okumayı, yazmayı, aritmetik yapmayı ve okuldaki başarıları için gerekli olan tüm diğer becerileri öğrenmektedirler.

Görsel algılama problemleri, belirleme, ayırma, hatırlama, görsel duyuyu yorumlama eksikliğinden kaynaklanır.

Küçük çocuklarda bu durum geometrik şekilleri yapamama, şekil- zemin karıştırma, nesneleri değiştirme ve yönlendirmedeki eksiklerle ortaya çıkar.

Çocuk büyüdükçe bu problemler harf ve kelimeleri okumada kendini gösterir.

Görsel Algılama Beş Alanda İncelenmiştir:

El-Göz Koordinasyonu

Şekil-Zemin Ayırımı

Algılama Sabitliği

Mekanla Konumun Algılanması

Mekan İlişkilerinin Algılanması

Zeka Testleri

GoodEnough – Harris Bir İnsan Çiz Testi :

Zekayı ölçen bir performans testidir. 3 ve 15 yaş çocuklarına uygulanır.

Kapsamı: Zekayı ölçmek amacıyla geliştirilen testin iki alt testi vardır.

Erkek

Kadın

 “Bu kağıda bir insan resmi çizmeni istiyorum. Çizebildiğin kadar güzel olsun, her şeyini çiz.“ şeklindedir.

Cattel Zeka Testi :

R.B. Cattel tarafından geliştirilmiş ve Türkçe uyarlaması BağlanToğrol tarafından yapılmıştır. Kültürden bağımsız olan Cattel zeka testi tüm toplumlara uygulanabilir. 2A, 2B ve 3A olmak üzere üç formu vardır. Yaş gruplarına göre bu formlar ayrılır.

4-7 yaş, 7-14 yaş ve 14 yaş üstü bireylere uygulanabilir.

Porteus Labirentleri Testi :

Genel yeteneği belirlemek amacıyla kullanılmaktadır. Sözel açıklamaya dayalı bir test değildir. 12 labirentten oluşmaktadır. 8-14 yaş arasındaki bireyler ile ile okuma-yazma bilmeyen yada ilkokul mezunu kişilere uygulanır.

Çocuğun labirentlerdeki çıkış yolunu bulması esasına dayanmaktadır.

Sınırlandırılmış bir süre uygulaması yoktur.

MYLİFE DANIŞMANLIK

Psikolojik Danışman Sinem SAYIŞMAN 05061439586